Rocznice ślubu: nazwy i ich znaczenie
| 2024-04-19 | 3 MINUTY
Perły hodowane: czym są i jakie są ich rodzaje
Wiedza 2022-06-08 PRZECZYTASZ W 2 MINUTY
Te niezwykle eleganckie klejnoty cenione są przez kobiety od tysięcy lat. Perły zakładane są do wielu stylizacji i uwielbiane przez Panie w każdym wieku, podkreślając odpowiednio atuty wszystkich rodzajów urody. Oferta biżuterii z perłami jest niezwykle bogata. Głównie dzięki hodowli pereł. Jak powstają i co wyróżnia perły hodowane?
Na początek kilka zasad, o których warto pamiętać:
- Perły są wytworem małżów. Powstają, gdy do wnętrza muszli dostaje się ciało obce. Dzieli się je na dwie grupy: perły naturalne i perły hodowane.
- Perły hodowane są to produkty pochodzenia naturalnego, powstałe jedynie przy współudziale człowieka.
- Te niezwykłe klejnoty, zarówno hodowane, jak i naturalne, są niezwykle delikatne. Dlatego ważne jest ich odpowiednie przechowywanie, czyszczenie oraz uważność podczas zakładania i zdejmowania biżuterii z perłami.
W tym artykule znajdziesz:
Dwie grupy pereł
Perły są wytworem małżów. Powstają, gdy do wnętrza muszli dostaje się ciało obce. Wówczas małż zaczyna wytwarzać masę perłową, którą otacza zanieczyszczenie. O ich rynkowej wartości decyduje nie tylko wielkość (podawana w milimetrach), kształt i jakość powierzchni, ale także kolor – połysk, barwa podstawowa i tzw. overton, czyli barwa dodatkowa zwana potocznie odcieniem. Najbardziej cenione są perły białe z różowym overtonem.
Warto wspomnieć, że szeroko stosowana w wyrobach jubilerskich masa perłowa wytwarzana jest nie tylko przez małże, ale także przez ślimaki i głowonogi.
Perły dzieli się na dwie grupy: perły naturalne i perły hodowane.
CZYTAJ WIĘCEJ: Ekspert w świecie pereł
Perły naturalne
Perły naturalne to te klejnoty, które powstały w przyrodzie bez ingerencji człowieka. Zarodek inicjujący rozwój perły naturalnej to na ogół kawałek muszli mięczaka, okruch koralowca lub drzazga kości albo ości. Niezwykle rzadko jest to przysłowiowe ziarenko piasku.
Ich wielkość jest różna. Niektóre przypominają główki od szpilki, inne mogą urosnąć nawet do rozmiaru jajka.
Perły naturalne podzielić można na dwie grupy. Pierwszą są bardziej cenione perły słonowodne, czyli te klejnoty, które powstały we wnętrzu małżów obecnych w środowisku morskim lub oceanicznym. Występują m.in. w Zatoce Perskiej, Oceanie Indyjskim, Ameryce Środkowej, Polinezji, Australii, Filipinach i Indonezji. Druga grupa pereł naturalnych to perły słodkowodne. Tworzą je mięczaki żyjące w rzekach oraz w naturalnych lub sztucznych zbiornikach wodnych. Pochodzą z Chin, Japonii, Tajlandii, Stanów Zjednoczonych, Kanady i z niektórych części Europy.
Warto jednak wiedzieć, że jedynie jeden na około 30-40 małżów kryje w sobie perłę. Co więcej, od przełomu XIX i XX wieku, ilość pereł naturalnych na światowym rynku stale maleje.
Perły hodowane
Co to znaczy? Popyt na te niezwykłe klejnoty i powszechny zachwyt nad ich pięknem sprawiły, że zaczęto hodować perły. Wciąż są to produkty pochodzenia naturalnego, powstałe jedynie przy współudziale człowieka. Współudział ten polega na celowym umieszczeniu ciała obcego we wnętrzu małża. Ludzie mają także możliwość częściowego kontrolowania warunków hodowli i ochrony mięczaków przed zagrożeniami z zewnątrz.
Hodowla pereł na skalę przemysłową została zapoczątkowana przez Japończyków na przełomie XIX i XX wieku. Obecnie ich udział w rynku stanowi ponad 90% i ciągle wzrasta, natomiast należy podkreślić, że na każde 100 pereł tylko kilka z nich jest najwyższej jakości.
Perły hodowane czy perły hodowlane?
W terminologii jubilerskiej i naukowej stosuje się nazwę perły hodowane. Drugie ze sformułowań rzeczywiście pojawia się, jednak używane jest jedynie w języku potocznym.
Perły hodowane są to produkty pochodzenia naturalnego, powstałe jedynie przy współudziale człowieka. Obecnie ich udział w rynku stanowi ponad 90% i ciągle wzrasta.
Jak powstają perły hodowane?
Tak jak wspomniano, perły hodowane to produkty pochodzenia naturalnego, powstałe jedynie przy współudziale człowieka. Osoba wszczepia mięczakowi perłotwórczemu implant (irytant) i w ten sposób zmusza go do produkcji masy perłowej. Zwykle ciałem obcym jest w tym przypadku jądro przygotowane z masy perłowej.
Dalszy wzrost perły przebiega już bez ingerencji człowieka. Sam fakt jednak, że da się kształtować określone warunki środowiska, w którym prowadzona jest hodowla, pośrednio może wpływać na barwę, kształt, wielkość czy grubość powłoki perłowej.
Rodzaje pereł hodowanych
Podobnie jak w przypadku pereł naturalnych, wśród pereł hodowanych wyróżniamy te słonowodne i słodkowodne.
Wśród pereł słonowodnych, najbardziej cenionych, znaleźć można:
- PERŁY TAHITI. To ciemne perły występujące u wybrzeży Polinezji Francuskiej, Panamy i Meksyku, a także na Hawajach. Ich średnica wynosi od 8 do nawet 21 mm.
- PERŁY SOUTH SEA, nazywane „królową” pereł hodowanych. Przeważnie mają one jasną barwę (białą z overtonem od srebrnego, poprzez złoty, do bladoróżowego). Najważniejszym rejonem produkcji są wybrzeża Birmy. Perły South Sea mają średnicę od 9 do 16 mm.
- PERŁY AKOYA. To perły o jasnej barwie z overtonem białym do bladoróżowego i bladozłotego. Początkowo hodowano je tylko w Japonii. Obecnie największym producentem tych klejnotów stały się Chiny. Średnica pereł Akoya kształtuje się pomiędzy 3 a 10,5 mm.
- PERŁY BLISTER. Perła powstaje, gdy w sposób niezamierzony zarodek przyrośnie do wewnętrznej strony muszli małża. Takie perły oprawia się w biżuterii zazwyczaj razem z tym naturalnie powstałym szerokim kołnierzem. Ich średnica wynosi od 4 do 10 mm.
- PERŁY KESHI. Powstają one wewnątrz mięczaka w sposób niezamierzony, a dokładnie jako konsekwencja odrzucenia przez małża wszczepionego zarodka. Obecnie są rzadko spotykane.
Wśród hodowanych pereł słodkowodnych wyróżnia się:
- PERŁY RZECZNE (KURASU). Maja nierówną, pomarszczoną powierzchnię, a swoim wyglądem przypominają ziarenka ryżu. Przeważnie są białe z kremowym overtonem.
- PERŁY JEZIORNE (SANKAKU, BIWA). Charakterystyczny dla nich jest wspaniały połysk i overton oraz doskonała jakość powierzchni. Mają różnorodną barwę – od białej poprzez kremową, brzoskwiniową, wrzosową do bladoróżowej oraz od miedzianej do bladoszarej. Miejsca ich hodowli to przede wszystkim jeziora południowo-wschodniej Azji.
- PERŁY ZIARNOWE. To takie, których wielkość nie przekracza 2 mm.
Jak czyścić perły hodowane?
Perły – zarówno hodowane, jak i naturalne, są niezwykle delikatnymi klejnotami. Dlatego niezwykle ważne jest ich odpowiednie przechowywanie – bransoletki i naszyjniki z pereł warto umieszczać w odpowiedniej szkatułce na biżuterię. Podobnie warto zadbać o przechowywanie kolczyków z perłami. Najlepiej każdy produkt wkładać do oddzielnego woreczka, wykonanego z naturalnej, przewiewnej tkaniny. Należy także zachować ostrożność podczas zdejmowania i zakładania biżuterii z perłami, pamiętając o czystych dłoniach (bez kremów i balsamów) oraz chwytaniu drogocenności za zapięcie.
Perłom zaszkodzić mogą wysoka temperatura, silne oświetlenie oraz suche powietrze, a także substancje chemiczne zawierające alkohol i kwasy. Należy uważać na perfumy i dezodoranty. Zaleca się także zdejmowanie biżuterii z perłami na czas aktywności sportowej.
W związku z tak delikatną materią ważne jest umiejętne usuwanie zanieczyszczeń z biżuterii z perłami. W przypadku drobnych wystarczy przetrzeć klejnoty suchą ściereczką. Odrobinę cięższe zanieczyszczenia można usunąć w domowych warunkach, używając ciepłej wody mydlanej. Następnie opłukać perły w czystej wodzie i osuszyć, delikatnie pocierając miękką, suchą tkaniną.
Warto jednak, zwłaszcza w przypadku poważniejszych zabrudzeń, skorzystać ze wsparcia profesjonalistów i oddać biżuterię z perłami do czyszczenia w fachowy sposób.
CZYTAJ WIĘCEJ: Jak czyścić biżuterię z perłami?
